علت امتحانهای خدا
مهم ترین فلسفه و حکمت ابتلاء (آزمایش) از دیدگاه قرآن کریم، شناسایی چهره واقعی افراد به معنای ظهور صلاحیت ها و استعدادهای آنان و طهارت و خباثت نفس انسان است؛ چرا که برجستگی ها و کرامت های روحی انسان در شرایط دستور ابتلاء خود را نشان می دهد.
قبل از این، دو مقاله در مورد ابتلا تقدیم شما گردید و مباحث، ابتلا و امتحان در قرآن، ابعاد عام سنت ابتلا، عکس العمل انسانها در برابر آزمایش الهی و ابزارهای آزمایش در قرآن، در آن مقالات مورد بررسی قرار گرفت.
در سلسله مقالات جدید که ادامه مباحث گذشته را در پی دارد مطالب متعدد پیرامون این مقوله مهم مورد بررسی قرار می گیرد.
در این نوشتار در مورد علل متعدد آزمایش الهی و دو ویژگی مهم آزمایش به بحث و بررسی می پردازیم:
علل متعددی بر آزمایش الهی وجود دارد که عبارتند از:
1. ظهور حقیقی شخصیت افراد
مهم ترین فلسفه و حکمت ابتلاء (آزمایش) از دیدگاه قرآن کریم، شناسایی چهره واقعی افراد به معنای ظهور صلاحیت ها و استعدادهای آنان و طهارت و خباثت نفس انسان است؛ چرا که برجستگی ها و کرامت های روحی انسان در شرایط دستور ابتلاء خود را نشان می دهد.
قرآن کریم در آیات متعددی بر این حقیقت تصریح نموده است که ذیلاً به یک مورد آن اشاره می شود.
(وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ حَتَّى نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِینَ مِنْكُمْ وَالصَّابِرِینَ وَنَبْلُوَ أَخْبَارَكُمْ)(محمد/31)
«ما همه شما را قطعاً آزمایش می کنیم تا معلوم شود، مجاهدان واقعی و صابرین از میان شما کیانند و اخبار شما را بیازماییم.»
جمله «حتی نعلم المجاهدین منکم» به این معنا نیست که خداوند از این گروه آگاهی ندارد، بلکه منظور تحقق معلوم الهی است و مشخص شدن این گونه افراد است؛ یعنی تا این علم الهی تحقق خارجی یابد و عینیت حاصل کند و صفوف مشخص شود.
یکی از اسباب برگشت بشر به سوی خدا این است که خداوند انسان را در بوته گرفتاری ها قرار دهد تا انسان عقل و فکر خود را به کار اندازد و از علت سختی ها و بلاها عبرت بگیرد و مسیر خود را به سوی خدا سوق دهد